Safra kesesi, karın sağ üst tarafında, karaciğerin alt yüzüne yapışık armut şeklinde bir organdır. Görevi, karaciğerde üretilen safranın bir kısmını açlık halinde depolamak ve yoğunlaştırmaktır. Gıda alımını takiben depo edilmiş safra, safra kanalı yolu ile oniki parmak barsağına geçer ve gıda sindirimi ile yağ ve yağda eriyen vitaminlerin emiliminde rol oynar.
Safra Kesesi Taşı Neden Oluşur?
Safra içerisindeki kimyasal bileşenlerindeki dengenin bozulması, taş oluşumunda başlıca rolü oynar. Safra yoğunlaşır ve atılması gereken bazı maddeler kristalleşerek çöker ve önce çamur daha sonra ise sertleşerek safra taşı haline gelir.
Safra Kesesi Taşı kansere dönüşür mü?
Safra kesesindeki taşların kendisi kansere dönüşmezler ancak özellikle 3 cmden büyük olan taşı olanlarda safra kesesi kanseri riski artar.
Safra Kesesi Taşında Belirtiler
Safra kesesi taşı hiç belirti vermeyebileceği gibi sıklıkla karın sağ üst bölgesinde başlayan ve sırta doğru yayılan ağrı ile kendini gösterir. Ağrı kramp tarzında olabileceği gibi iltihaplı durumlarda sürekli olur ve şiddetinde azalma olmaz, ateş saptanabilir. Bulantı, kusma, iştahsızlık hazımsızlık olabilir. Taşlar safra kanalına düşüp safra yolunda tıkanıklığa neden olursa sarılık görülür. Safra taşların yol açabileceği 5 ana tablo vardır. Akut kolesistit (safra kesesi iltihabı), Koledokolitiyazis (taşın ana safra kanalına düşmesi), Pankreatit (Safra taşına bağlı pankreas iltihabı), Safra taşı ileusu (bağırsak tıkanıklığı) ve Kolanjit (safra yollları iltihabı).
Safra Kesesi Hastalıklarında Tanı
Muayene sonrası temel görüntüleme aracı Ultrasonografidir. Detaylı değerlendirme gerektiğinde MR tercih edilebilir.
Safra Kesesi İltihabı
Genellikle safra kesesindeki taşın kanalı tıkayarak kesenin boşalmasına engel olması sonucu oluşur. Safra kesesi şişer, duvarında ödem meydana gelir. Bozulmanın ilerlerse safra kesesi patlayabilir. Tanı konması halinde erken dönemde saptanır ve ameliyata engel yok ise erken cerrahi önerilir. Hastanın ek hastalıklarına bağlı problemlerin olması ya da gecikmiş başvuru olması halinde antibiyotik tedavisi ve safra kesesine boşaltıcı hortum (kolesistostomi) işleminin yapılması önerilebilir. Bu hastalara iltihabi hadisenin yatışmasını takiben 2. atak gelişmeden ameliyat önerilir.
Safra Kesesi Taşında Tedavi
Milimetrik, kum ve çamur gibi taşları olan hastalar için ameliyat önerilir. Çünkü bu tür taşlar safra yollarına geçerek tıkanma yapmaya daha müsaittir. Tıkanma sonucunda sarılık, pankreatit daha ciddi ikincil sorunlar gelişebilir. Boyutu 2-3 cm’den büyük taşlar için de bası etkisiyle safra yollarına hasar verebileceği ve uzun vadede safra kesesi kanseri gelişme riskini artıracağı bilindiğinden ameliyat önerilir.
Safra kesesi ameliyatları nasıl yapılır?
Günümüzde safra kesesi ameliyatları hemen hemen her zaman kapalı (laparoskopik) yöntemle yapılmaktadır. Karında yapılan 0,5-1 cmlik 4 kesiden girilen özel cihazlar ile kamera eşliğinde yapılan ameliyatlardır. İşlem genel anestezi altında yapılır. Kapalı safra kesesi ameliyatı yaklaşık 30-60 dakika sürer. Organlar arasında yapışıklıklar olması, anatomik ya da teknik problemlerin oluşması halinde kapalı ameliyat güvenli yapılamayacak ise nadiren (%4) kapalı ameliyattan açık ameliyata geçmek gerekebilir.
Günümüzde tüm dünyada en çok tercih edilen ameliyat yöntemi budur. Halk arasında lazerle safra kesesi ameliyatı olarak da bilinmektedir. Kapalı ameliyatın avantajları:
-
- Ameliyat sonrası ağrı çok daha azdır
- Ameliyat esnasında kanama miktarı çok daha azdır
- Ameliyat sonrası işe 1-2 gün içinde dönülebilir. (Açık ameliyatta bu süre en az 7-10 gündür)
- Kozmetik olarak çok daha az iz kalır
- İleride başka nedenlerle karın ameliyatı olunması gerekirse, daha az yapışıklık olacağından bu ikinci ameliyat daha kolay olacaktır
- Ameliyat yerinden fıtık gelişmesi ihtimali çok daha azdır
Diyarbakırda merkezimizde (laparoskopik) kapalı safra kesesi ameliyatı yapılmaktadır.
Sorularınız için; Whatsapp: 0 541 124 56 00 | instagram: (dr.muhsin_elci) ile iletişime geçebilirsiniz. Buraya tıklarak randevu oluşturabilirsiniz.
Sağlık dolu günler dileriz.