Endoskopi ucunda kamera bulunan ve parmak kalınlığında bir cihazdır. Endoskopi işlemi ise ağızdan bu kameralı hortumla girilerek yemek borusunun, onikiparmak bağırsağı ve midenin ve kalın barsağın incelenmesine denirBu kamera ile yapılan incelemelere endoskopi denir ama endoskopinin bir çok çeşidi vardır:
Gastroskopi: Yemek borusu ve mideye bakılmasına denir.
Gastroskopi + duodenoskopi: Yemek borusu, mide ve onikiparmakbarsağına bakılmasına denir.
Anoskopi: Sadece anal kanala bakılır
Rektoskopi: Kalın barsağın son kısmına bakılır.
Rektosigmoidoskopi: Kolon kanserlerinin en sık görüldüğü kolon bölgelerine (rektum-sigmoid) bakılır.
Total kolonoskopi: Tüm kalın barsağa ve mümmkün ise ince barsağın son 15 santimine bakılır.
Endoskopi (Gastroskopi ve kolonoskopi) hangi durumlarda neden yapılır?
Ağıza acı su gelme, yutma güçlüğü, reflü, ekşime, kazınma, şişkinlik, hazımsızlık, kilo kaybı ya da kanama şüphesi olan hastalarda tanı koyma amacı ile gastroskopi yapılır.
Yine benzer şekilde büyük abdestte kan görülen, kilo kaybı, kabızlık, kansızlık, ailede barsak kanseri geçmişi olan hastalarda ise kolonoskopi yapılır.
Endoskopi, mide içerisinde, yemek borusunda yara, polip veya tümör gibi lezyonların tanı ve tedavisinde kullanılır. Bazı hastaların herhangi bir şikayeti olmamasına rağmen kansızlık, mide kalınlaşması, aile öyküsünde kanser olması, polip veya ülser gibi durumlar için de hekim tarafından takip amaçlı düzenli aralıklarla gastroskopi/endoskopi işlemi uygulanabilir.
Endoskopi Öncesi Hazırlık
Endoskopi işlemi yapılacak olan hastalara bir önceki gece saat 12’den sonra bir şey yiyip içmemesi önerilir. Özellikle mide için yapılan endoskopi işlemi için hastanın aç olması oldukça önemlidir. İşlem sırasında mide ve bağırsağın incelenebilmesi için mutlaka aç olmaları gerekmektedir.
Endoskopi işlemi hem hastanın rahat etmesi, hem de doktorun çalışabilmesi açısından genellikle anestezi altında yapılan bir işlemdir. Bu yüzden endoskopi öncesi hastalara sedasyon (ilaçla uyutma/sakinleştirme) uygulaması yapılıyor. Hem lokal anestezi hem de damardan verilen ilaçlarla hasta 10 dakika kadar uyutuluyor ve doktor bu sırada işlemi gerçekleştiriyor.
Endoskopi İşlemi Nasıl Yapılır?
Bir hortumun ucunda bulunan ışık kaynağı ile ağız yolundan mide içine ya da makat yolu ile barsak içerisine girilir ve o bölgede bulunan ülser, tümör gibi lezyonların incelemesi yapılır. Doktorun gerek görmesi durumunda biyopsi için bölgeden küçük bir parça (birkaç milimetre) örnek alınabilir.
Endoskopi öncesi hastanın dişlerine bir zarar vermemek için ağzına özel dişlik takılır. Takılan bu dişlik aynı zamanda cihazında rahat hareket edebilmesini sağlamaktadır. Cihaz yerleştirildikten sonra hastanın boğazına bir sprey yardımı ile yumuşatıcı bir jel sıkılır. Daha sonra hasta sol tarafına döndürülür ve endoskopi işlemine başlanır. Endoskopi işlemi bölgenin yapısına ve mevcut hastalıklara da bağlı olarak 10 ila 30 dakika kadar sürebilir.
Eğer kolonoskopi yöntemiyle kalın bağırsaklara bakılacaksa işlem öncesinde hastaya mutlaka sedasyon (uyutma) işlemi uygulanmaktadır. Hastaya anestezi verilmesi yine hastanın kendini rahat hissetmesi açısından önemlidir.
Kolerektal kanserlerin erken teşhisi açısından kolonoskopi işlemini yaptırmak gereklidir. Bu yüzden özellikle 50 yaşın üzerindeki kişilere her sene kolonoskopi işlemi önerilmektedir.
Muayene gününde sigaradan da kaçınılmalıdır, çünkü sigara kusmaya neden olabilir ve komplikasyon gelişme riskini artırır.
Aspirin gibi kan sulandırıcı ilaçların kanama riski oluşturacağı için doktora mutlaka bilgi verilmelidir.
Endoskopi ağrılı bir işlem mi?
Merkezimizde tüm endoskopik işlemler sedasyon (hafif uyutma anestezisi) altında yapılmatadır. Sedasyon altında yapılan işlemlerde hasta ağrı hissetmemektedir.
Endoskopi Sonuçları Ne Zaman Çıkar?
İşlem esnasında biyopsi/parça alınmadıysa endoskopi raporu hemen verilir. Eğer işlemde biyopsi alınmış ile bu biyopsinin özel laboratuvarlarda incelenmesi gerektiği için sonuç alma süresi 7-10 gün civarı olmaktadır.
Endoskopinin riskleri var mıdır?
Endoskopik işlem borusu son derece hassas ve hastaya zarar vermeyecek şekilde tasarlandığı için endoskopi işlemi sırasında oluşabilecek riskler son derece düşüktür. Ancak yine de her tıbbi işlem gibi endoskopinin de çeşitli riskleri vardır. Kan sulandırıcı kullanan veya parça alınarak tedavi yapılmaya çalışan kişilerde endoskopi esnasında kanama görülebilir. Barsak ya da mide duvarında yaralanma ve delinme riski oluşabilir.
Bazı hastalarda endoskopi yan etkileri, birkaç gün sürebilen boğaz ağrısı veya anesteziye bağlı gelişen halsizlik şeklinde görülebilir. Endoskopi sonrası riskler düşük olsa da aşağıdaki durumların gözlemlenmesi halinde mutlaka bir hekime danışınız. Bunlar şiddetli mide yanması, karın ağrısı, kan gelmesi, kusma, nefes zorluğu gibi durumlardır.
Endoskopi İşlemi Ne Kadar Sürer?
Bu işlemler hastanın bulgularına bağlı olarak 10 dakika ile 30 dakika arasında değişiklik gösterebiliyor. Hekimin gerek görmesi durumunda biyopsi yapılmak üzere bölgeden parça alınabiliyor. Eğer hastanın iç organlarında kanamalar varsa bu kanamalara da müdahale edilebiliyor veya polip varsa polip çıkarma işlemleri yapılabiliyor. Tüm bu işlemlerin yapılması 10 ila 30 dakikalık bir süreç içerisinde yapılabiliyor.
Endoskopi Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?
İşlem sonrasında hastanın hastaneye yatması gerekmez, ancak kendine gelmesi için bir saat civarı hastanede beklemesi önerilir. Mümkünse hastayla birlikte yanında bir de refakatçi gelmesi de iyi olacaktır; zira hastaya işlem esnasında sakinleştirici verileceğinden dolayı, hasta tek başına hemen yürümekte zorluk yaşayabilir.
Endoskopi işlemi eğer mide bölgesine yapıldıysa işlem sonrasında hafif bir boğaz ağrısı veya yutkunmada güçlük çekilebilir. Bu durum genellikle bir saat içinde normale dönmektedir.
Endoskopi işlemi sırasında verilen sedasyon uygulamasına göre beslenme süreci değişiklik gösterir. Eğer, anestezi uzmanı tarafından hafif bir sedasyon uygulaması yapıldıysa işlem bittikten 2 saat sonra yemek yenilebilir. Eğer hastaya daha derin bir sedasyon uygulaması yapıldıysa bu süre iki ila üç saati de geçebilir.
Eğer yapılan işlem kolonoskopi ise yani kalın bağırsaklara bakılması gerekiyorsa, işlem sonrasında hastanın hafif bir ağrı ve şişkinlik sorunu olabilir. İşlem sırasında hastanın bağırsaklarının açılması için verilen gaz, işlem sonrasında hastanın ağrı hissetmesine neden olabilir. Bağırsaklardaki gaz dışarı atılana kadar bir süre ağrı hissetmesi normaldir.
Sorularınız için; Whatsapp: 0 541 124 56 00 | instagram: (dr.muhsin_elci) ile iletişime geçebilirsiniz. Buraya tıklarak randevu oluşturabilirsiniz.