Kalın bağırsağın en sonda bulunan 20-25 cm’lik son bölümü (rektum) dışında kalan diğer tüm bölümlerine kolon, bu bölümün kanserine kolon kanseri denilmektedir. 2019 verilerine göre kolorektal kanser, Amerika Birleşik Devletleri’nde hem erkeklerde hem de kadınlarda 3. en sık görülen kanser türüdür ve yine kansere bağlı ölümlerin en sık görülen 3. sebebidir. Görülme oranı verilere göre erkeklerde kadınlara göre bir miktar daha yüksektir. Kolorektal kanser erken evrede saptanır ise yüksek oranda tedavi edilebilir.
Kolon Kanseri için Kimler Risk Altındadır?
Obezite, fiziksel aktivite azlığı, kırmızı et ve işlenmiş etlerden zengin, karbonhidrattan zengin beslenmek, sigara, alkol kullanımı kolon kanseri riskini artırır. Lifli gıdalarla beslenmek, A, C, E vitaminleri ise koruyucu etkileriyle kolon kanseri gelişimini azaltır.
İleri yaş, aileden kolorektal polip ya da kanser hikayesi, inflamatuar barsak hastalığı olması (ülseratif kolit ya da crohn), lynch ya da ailesel adenomatöz polip gibi kalıtımsal kanser sendromları ve tip II diyabet kolon kanser gelişme ihtimalini arttırmaktadır.
Kolon Kanseri Önlenebilir Mi?
Değiştirilebilen risk faktörlerine uygun bir yaşam sürdürülmesi kolon kanserinin gelişme ihtimalini azaltmaktadır.
Kolon kanserinin çok büyük bölümü (yaklaşık %90’dan fazla) daha önce gelişmiş poliplerden (kalın bağırsağın iç yüzeyinden yükselen anormal büyümeler) kaynaklanır. Poliplerden kanser gelişmesi yaklaşık 10-15 sene almaktadır. Bu poliplerin erken tespit edilmesi ve çıkarılması kolon kanserine yakalanma riskini düşürür.
Doktorunuz kolon kanseri taraması için sizin ve ailenizin tıbbi geçmişine dayalı olarak gerekli önerilerde bulunacaktır. Taramaya ortalama riske sahip bireylerde 45, daha yüksek risk taşıyan bireylerde ise daha erken yaşlarda başlanmalıdır.
Tarama için çeşitli endoskopik yöntemler, büyük abdest testleri, ailedeki tıbbi geçmişe göre genetik testler kullanılmaktadır.
Kolon Kanserinin Belirtileri Nelerdir?
Kolon kanserinin en sık belirtileri barsak alışkanlıklarında ishal yada kabızlık gibi değişiklikler ve dışkıda kan görülmesidir. Karın ağrısı, sebepsiz kilo kaybı yada sürekli yorgunluk da hissedilebilir. Karın ağrısı ve kilo kaybı genellikle geç dönemde ortaya çıkan belirtilerdir. Diğer birçok sağlık problemlerinin de aynı belirtilere yol açabileceği unutulmamalıdır. Özellikle zayıf kişilerde sağda karın bölgesinde belirgin kitle ele gelebilir.
Kolon Kanseri Tanısı için Yapılan Testler Nelerdir?
Fizik muayene ve tıbbi öykü
Kolonoskopi: Makattan girilen kameralı bir cihaz tm kalın barsağın incelenmesi, polip ( küçük şişkinlikler), anormal alanlar yada kanser için bakılmasıdır.
Biopsi: Endoskopik işlemler sırasında görülen şüpheli yerlerden birkaç milimetrelik çok küçük bir parçanın alınmasıdır.
Bilgisayarlı Tomografi(BT), Manyetik Rezonans(MR), Ultrason(USG): Görüntüleme yöntemleri ile karın içerisi kitle varlığı gösterilebilir.
Kolon Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?
Tam iyileşme için kolon kanserinin cerrahi olarak çıkarılması çoğunlukla gereklidir. Kolon kanseri cerrahisinde kanser ve lenf nodları tümörün her iki tarafındaki normal kolonun bir kısmı ile birlikte çıkarılır. Merkezimizde kolon kanseri amelihyatlarını kapalı olarak da yapabilmekteyiz.
Kolostomi (barsağın cilde ağızlaştırılması açılması) genellikle az sayıda hastada gerekli olur. Kanserin evresine bağlı olarak cerrahi öncesi yada sonrasında ek kemoterapi ve radyoterapi önerilebilir.
Hastalığın tedavisini başarısı ve gidişatını neler etkileyebilir?
Kolon kanseri gidişatı tanı sırasındaki evreye bağlıdır. Kolonun iç yüzeyine sınırlı hastalık en yüksek başarı şansına sahiptir. Kolon dışı bir organda kanser tespit edilmesi başarı şansını düşürür. Bu, kolonoskopi gibi tarama yöntemleri ile erken teşhisin bu kadar önemli olmasının bir nedenidir.
Tedavi Sonrası Nasıl Takip Gerekir?
Tedavi sonrasında nüksün belirlenmesi için kanda CEA değerine bakılarak takip yapılabilir. Rutin BT, PET taramaları ve kolonoskopi evreye bağlı olarak belirli aralıklar ile yapılır.
Diyarbakırda merkezimizde kolon kanseri ameliyatları yapılmaktadır.
Sorularınız için; Whatsapp: 0 541 124 56 00 | instagram: (dr.muhsin_elci) ile iletişime geçebilirsiniz. Buraya tıklarak randevu oluşturabilirsiniz.
Sağlık dolu günler dileriz.